Czytam świat

Literatura chorwacka

• Oby cię matka urodziła, Vedrana Rudan

  

  Literatura piękna

  W Oby cię matka urodziła Vedrana Rudan, zawsze prowokująca i zawsze gotowa swoje intelektualne i pisarskie żądło wbić w najboleśniejsze i zazwyczaj nietykalne miejsca naszej społecznej rzeczywistości, bezlitośnie rozprawia się z mitem o świętości Matki.

  W powieści o relacjach matki i córki, bezustannie wibrujących na granicy między miłością a nienawiścią, przewijają się też wątki starzenia się, śmierci, konfliktu pokoleń, mentalności, która każe ukrywać wszystko w czterech ścianach własnego domu.

  Źródło: Drzewo Babel

• Wzgórze, Ivica Prtenjača

  

  Literatura piękna

  Zmęczony życiem w stolicy Chorwacji, główny bohater porzuca dotychczasowy styl życia i decyduje się zamieszkać na wzgórzu pewnej wyspy w Dalmacji jako osoba wypatrująca pożaru.

  Spędza tam trzy letnie miesiące, gdzie spotyka całą plejadę osób, które defilują przez to jedyne w okolicy wzniesienie, górujące nad wszystkim niczym świątynia, pewien azyl dla uciekinierów od przygniatającej ich codzienności. Do osób z drugiego czy nawet trzeciego planu należą przypadkowi czy zabłąkani turyści (z Polski też), którzy wałęsają się po wzgórzu. Główny bohater spotyka także miejscowych, osoby, które zamieszkują miasteczko Javorna u podnóża wzgórza. Ci zaś żyją własnym życiem na tym skrawku wypalonej ziemi, gdzie jedyne zajęcie to czekanie na turystów, praca w pobliskim barze czy sklepie mięsnym lub uprawianie hazardu.

  Jedynym towarzyszem narratora jest Viskonti – Pi, bohater książki Yanna Martela, miał tygrysa w swojej łodzi, Ivica Prtenjača ma osła na wzgórzu.

  W opowieści nie mogło zabraknąć nawiązania do wojny jugosłowiańskiej, do „poprzedniego” życia, jakie bohater prowadził w Zagrzebiu i do innych rzeczy czy wydarzeń, które go zdefiniowały jako zniszczonego i zmęczonego człowieka, który za wszelką cenę chce uciec od wszystkiego, a najbardziej od siebie samego.

  „Wzgórze” to książka o wolności, odrodzeniu, odrzucaniu wszelkich norm, o ponownym odnalezieniu siebie, to różaniec ku czci mitologicznego Feniksa, który odradza się z popiołów.

  Źródło: Biblioteka słów

• Ministerstwo bólu, Dubravka Ugresić

  

  Literatura piękna

  Tanja Lučić przyjeżdża na uniwersytet w Amsterdamie, gdzie obejmuje prowadzenie wykładów z literatury jugosłowiańskiej. Jej studenci to uchodźcy z byłej Jugosławii, dla których studia są jedynie próbą legalizacji pobytu w Holandii. Na zajęciach spotykają się Serbowie, Chorwaci i Bośniacy, porozumiewający się między sobą nieistniejącym jugosłowiańskim językiem. Tanja Lučić, dostrzegając absurdalność sytuacji, w jakiej się znaleźli, inicjuje zebranie wspomnień w swoisty leksykon ex-jugosłowiańskiej mitologii. Wspomnienia odbudowują poczucie wspólnoty, jednocześnie ożywiając świeżą przeszłość i przypominając agresję, która zmusiła studentów do opuszczenia ojczyzny. Kilkoro z nich utrzymuje się, pracując równolegle w sexshopie o symbolicznej nazwie Ministerstwo Bólu. Niecodzienne zajęcia uniwersyteckie okazują się trudną i ryzykowną pseudoanalizą, zaś wspólne wspominanie nabiera oznak sadomasochistycznych.

  Źródło: Wydawnictwo Czarne